O LIBRO DAS AMIGAS

No estrondo da dor do iceberg que se desprende emerxe un géiser a quentar os corazóns.

Portada do libro

Quero partir destas palabras coas que comeza o limiar de O libro das amigas para falar desta obra que hoxe recomendo. Trátase dunha homenaxe á escritora Begoña Caamaño, cando hai un ano que nos deixou, mais é tamén unha  xuntanza de mulleres, de amizades que nas palabras atopan conforto, apertas , arrolos… a calor no frío, o géiser no iceberg.

Isto é o que pedira Begoña na carta á súa amiga, a cantante Uxía (incluída na obra), unha despedida que emociona profundamente pola valentía, pola aceptación e pola xenerosidade: “… que esteades todas xuntas, todos xuntos, para vos consolar mutuamente e, cando eu xa teña adormecido para sempre, volveredes a brindar por min, se é que vos parece que o merezo”.

A obra presentouse no acto de homenaxe Begoñísima que se celebrou o pasado sábado 24 de outubro no Teatro Principal de Santiago e no que compañeiras da Radio Galega, na que ela traballaba, escritoras, cantautoras e amigas ofreceron poemas, cancións, unha representación teatral, unha presentación con fotos… Foi un espectáculo poético-musical no que se respiraba compañeirismo, solidariedade e sororidade, mais tamén alegría. Alegría para celebrar a vida, como lle tería gustado a Begoña, e que nos emocionou a todas e todos as que tivemos a sorte de asistir.

Cadro de Leandro Lamas

A obra O libro das amigas, como o acto Begoñísima, ten moito de especial, de agasallo. Desde a capa, as fotos, os gravados á edición: “Editan: As amigas” podemos ler na páxina final. Ten moito de esforzo colectivo e deixa ver o coidado , o cariño co que se fixo. Nela non podía faltar o cadro de Leandro Lamas que fora un agasallo a Begoña, e no que ela aparece retratada cun gran sorriso e rodeada de amigas e seres queridos, cadro que serviu tamén de pano de fondo no espéctaculo. A el fai tamén referencia a escritora na carta a Uxía: “Gostaríame morrer como no fermoso cadro de Leandro Lamas co que me agasallastes… facer unha festiña tranquila, poder vervos a todas e todos, despedirme de cada unha de vós, partillar un brinde pola vida, escoitarte por última vez cantar o Alalá das Mariñas e logo adormecer…”

 Nótase que o libro está feito desde o corazón, desde a dor, mais tamén desde o amor máis profundo. Poemas, cartas, desafogos… palabras para lembrar a amiga, a escritora, a muller comprometida coa liberdade, coa xustiza, co feminismo. Tan xenerosa e solidaria como enérxica denunciando a desigualdade, defendendo os dereitos de todas e todos. Son moitas as referencias á ausencia que proe, ao difícil de afacerse a ela : Cando marchaches,/ ficou un animal ferido no meu padal,” di a poeta Andrea Nunes Brións.

O lamento da perda vai tamén para a Begoña escritora, porque con dúas obras: Circe ou o pracer do azul e Morgana en Esmelle, revelouse como unha voz imprescindible no noso panorama literario. Na literatura como na vida, transformando, liberando, practicando a tan necesaria sororidade, a unión, o apoio, a solidariedade entre mulleres, dándolles a volta aos mitos, facendo protagonistas ás que sempre estiveron nun segundo plano, invisibilizadas.

O libro das amigas é a homenaxe, o recoñecemento, a admiración e o agradecemento  a través das palabras para amortecer a dor, para non esquecer: “ é , pois, un geiser. Un libro líquido para nos quecer” (Limiar do Libro das amigas).

Sira Vidal, Departamento de Galego